Дома Археологија Адам од Македонија

Адам од Македонија

9,317 views
7

На почетокот беше земјата. Таа се престори во глина. Потоа од неа стана фигурина. Рацете која ја направија – ја возвишија. И Адам ја нарекоа. Една мала керамичка фигура на машко торзо во седечка положба веќе неколку години ја бранува научната јавност. Откриен во 2000 год. при археолошките истражувања на локалитетот Говрлево (крај Скопје), на пошироката публика за прв пат и беше презентиран на 30 Септември, во рамките на манифестацијата ,,Бела ноќ”.Фигурината стара 6000 години претставува една од неколкуте уникатни археолошки наоди во светот и веднаш по самото пронаоѓање го доби епитетот – милениумско откритие. На почетокот храбро наречен ,,Адам од Говрлево”, за потребите на правење македонски бренд, беше преименуван во ,,Адам од Македонија”. Според зборовите на неговиот пронаоѓач, археологот Милош Билбија, во него: ,,вајарската инвентивност е толку силно сугестивна да гледачот од денешнината лесно препознава порака стара шест милениуми. Со самото тоа, на склуптурата и припаѓа антологиско место во светската ризница на уметноста.”

Иако на моменти потсетува на познатата статуа на Роден – ,,Мислителот”, Адам има необична уметничка обработка со која ова машко тело поставено во седната позиција има нагласена анатомија, длабоко вовлечен стомак, истакнат папок, добро дефинирани мускули, видлив `рбет, па дури и скршен пенис. Кога ќе ја погледнете оваа фигурина, едноставно не можете да останете индиферентни на неа. Нецелосно сочуваниот обид за претстава на маж фатен во момент на физичка или духовна активност, никого не остава рамнодушен.

Дали е можно во времето кога била почитувана Големата Мајка Богинка, да се создаде ваков уникатен наод со начин на претставување нетипичен за периодот од човековата историја означен како матријархат? Во непосредна близина на Големата Божица која ги знаела одговорите на молитвените молби, се појавува еден прецизно изработен Адам како опонент на репрезентите на цела една култура. На само чекор до нас, од другата страна на Водно, во светот на тишината каде само симболите зборуваат, Адам од Говрлево се обидува да ни пренесе некоја порака стара илјадници години.

Адам од Македонија

Во историјата на уметноста скоро сите фигурини од праисторијата се симболични и пренесуваат некое филозофско размислување на културата која ги направила. Тоа е време на симболика, каде зборовите го губат своето значење. Сите се согласуваат дека се надофат за толкувањето на Адам, но се чини дека останува енигмата која тој ја носи со себе. За сега се судруваат повеќе мислења и толкувањата на археолозите се најразлични. Ако се претпостави дека со нагласувањето на анатомијата древните жители сакале да пренесат некоја поинаква порака, тогаш можеби треба да се земе во обзир внесувањето на духовна димензија во човековото битисување.

Доколку некогаш сте се обиделе да направите фугурина која би ви го отсликала комплетно светогледот околу вас и личното доживување на истиот, би забележале дека ви се потребни многу љубов, внимание и умешност. Но понекогаш ете потребна е само една мала фигура да ни ги промени реперите за уметноста и создавањето на светот.

Овој наод од непроценлива вредност веќе означен како монументално ремек-дело со експилицитно реалистична уметничка форма, може да се погледне во поставката на Музеј на Град Скопје. Со огромна естетска вредност, совршен во својот израз, отворен кон светот, да се надеваме дека Адам набрзо ќе си го пронајде своето место во антологијата на историјата на уметноста.


Текстот беше публикуван во едно од македонските списанија, а неговата скратена и преработена верзија e поставена на Макeдонската Википедија.

, , , , , , , , , , , , , , , , , , , .

7 КОМЕНТАРИ

  1. Mene ne me zaintrigira tolku figurinata tuku zamislata kako izgledal zivotot vo Skopskata Kotlina vo toa vreme, potocno rekata Vardar. Vardar bil cist kkosolza i poln so pastrmki=Salmo trutta (Linnaeus, 1758). Rabotam na toa da se vrati toa zlatno vreme.

ОСТАВИ КОМЕНТАР

Please enter your comment!
Внеси го тука твоето име